دفتر مطالعات نگاه(نهادگفتمان آینده )

الهیات یکی از جدی ترین مبادی نظری در ساخت سازه های اجتماعی در حکمرانی دینی محسوب می گردد. ریشه بسیاری از چالش های ساختاری و روشی در برساختن جامعه ، دولت و تمدن اسلامی به فقدان و ضعف فکری و اندیشه ای در ترسیم و تطبیق موضوعات راهبردی و کاربردی با مبانی اصیل نظری است . در این مسآله سعی نموده ایم زوایای تازه ای به موضوعات مختلف از منظر الهیات اسلامی بگشاییم و مطالب متنوعی را در خدمت خوانندگان عزیز قرار دهیم .

مطالب برگزیده
میز

الهیات

پروژه ناتمام فرهنگ و علوم انسانی؛ حلقه مفقوده وحدت پایدار

محمدی بحث را با یک ارجاع بنیادین به تاریخ اسلام آغاز می‌کند:او، برخلاف نگاه سطحی که امامان شیعه را گاهی منفعل می‌پندارد، روایت «مبارزه حاد و فعال سیاسی» اهل‌بیت را به درک از رفتار جمهوری اسلامی پیوند می‌زند. محمدی با ظرافت، ترکیب آرامش ظاهری و رادیکالیسم موجود در بطن جمهوری اسلامی را شرح می‌دهد...
مرداد ۲۹, ۱۴۰۴
0

سرزمین میانه؛ گره تمدنی منازعه

دکتر مهدیزاده نخست به سیطره روایت اقتصادی بر تحلیل‌های سیاسی در ایران می‌تازد. او می‌گوید:با آغاز پروژه تحریم و جنگ اقتصادی در غرب، بسیاری از تحلیل‌ها در ایران اقتصادی شد...خصوصاً از سوی مهندسین و فارغ‌التحصیلان رشته‌های فنی که فعالان غالب اقتصاد ایران هستند، بر تحلیل میدان سیاست سایه انداخت. نتیجه‌اش، نوعی ساده‌سازی و تقلیل امور پیچیده، مثل جنگ و امنیت..
مرداد ۲۹, ۱۴۰۴
0

الهیات مقاومت در جنگ ایران و اسرائیل؛ طرف درست تاریخ کجاست؟

مقاومت از منظر دکتر شریف، نه صرفاً ابزار بقا، بلکه راهی برای شدن، شکوفایی، ارتباط با حقیقت و انتخاب آگاهانه ایستادن در کنار عدالت و انسانیت در «طرف درست تاریخ» است؛ رویکردی که مسیر آینده انسان و جامعه را رقم می‌زند.
مرداد ۱۹, ۱۴۰۴
0

شهید محمدباقر صدر

شهید آیت الله سید محمدباقر موسوی صدر (۱۳۵۳ - ۱۴۰۰ ق)، از بزرگترین اندیشمندان مسلمان در تاریخ اسلام به ویژه در قرن اخیر است. او فقیهی جامع الشرایط، فیلسوفی اجتماعی، مفسّری بزرگ، متفکری آگاه به فرهنگ و علوم زمانش‌، نویسنده ای توانمند و پر کار و سیاستمداری هوشمند و شجاع و دردمند بود که گاه به «شهید خامس» نیز لقب گرفته است.  نگاه این افتخار را دارد که با معرفی متفکران و اندیشه وران به مخاطبان خود؛تصویری از تلاش ها و مجاهدت های فکری  از منظومه ای بهترین اندیشه ها و ایده ها در ترسیم اسلام سیاسی و اجتماعی و مسیر دستیابی به تمدن نوین اسلامی را ارائه نماید . همراه نگاه باشید با شناخت بیشتر این ستاره آسمان اندیشه دینی !
بهمن ۱۷, ۱۴۰۳
0

بررسی هویت استراتژیک دین!

چگونه دین می تواند مرزهای زمان و تاریخ را پشت سربگذارد و به برنامه ای برای زندگی انسان در تمام دوران ها بدل شود ؟ با چه تحلیلی می توان دین را در تمام عرصه های زندگی فردی و اجتماعی جاری کرد و کارآمدی آن را اثبات نمود ؟ براستی چه هویتی برای دین باید قائل بود ؟ عبدالحمید واسطی از زاویه نگرش سیستمی سعی نموده نگاه و ادبیاتی متفاوت در تحلیل کارآمدی دین در زندگی ارائه نماید . برشی از مقاله او را می خوانیم ...
دی ۱۷, ۱۴۰۳
0

معرفی پژوهشگران شهیر فلسفه و الهیاتِ تکنولوژی (هوش مصنوعی)

آنچه در ادامه می خوانید، حاصل گفتگوهای من با چت جی پی تی است که سرانجام به معرفی این 6 دانشمند ختم شده است؛ نایجل کامرون، تد پیتر، لوئیس اوویدو، آندریا وسترچی، نیک بوستروم و شوشانا زوبوف. این اندیشمندان باتوجه به نگاه های نو و انتقادی قابل توجهی که داشتند، در اولویت معرفی قرار داشتند و اگر در ادامه مسیر دانشمندان مطرح دیگری نیز یافتم، حتما آنها را به این مقاله خواهم افزود. 
دی ۸, ۱۴۰۳
0

سرانجام ایمان در عصر دیجیتال؛ تمهیدی برای مواجهه با هوش مصنوعی

مسئله بودگی هوش مصنوعی، امروز دامنه ای به گسترۀ جهان پیدا کرده و روشن است که در تاریخ معاصر ما، نقشی پیشران به خود گرفته است. اما روایت های متکثری از پیش برندگی این فناوری نوظهور وجود دارد که در مقدمه این نوشتار به ضرورت شناخت آنها اشاره کرده ایم و لیکن ما در ابتدای این مسیر قرار گرفته ایم و تا آن لحظه ای که بتوانیم یک شکل جامع از وضعیت روایت های پیرامون هوش مصنوعی ترسیم کنیم، فاصله بسیاری داریم و شاید پیش از ما، این شما باشید که آن شکل را به ما هدیه می دهید. به هر حال اگرچه این تحقیقات ضروریِ عصر ماست، اما چه کسی می تواند انکار کند که اینها ضروریِ نفس ما نیز نباشد؟
دی ۸, ۱۴۰۳
0

جامعه باید اصلاح شود !

در اندیشة امام، در  تصادم و تزاحم منافع فرد و جامعه، منافع و مصالح جامعه بر فرد مقدم می ‌شود و در اولویت قرار می‌ گیرد؛ که البته این اولویت ‌بخشی در اندیشة امام به دلیل اهمیت اصلاح و تعالی جامعه و در حقیقت نشأت گرفته از تعالیم و رفتار انبیاست به طوری که می‌ فرمایند: تمام انبیا برای اصلاح جامعه آمده‌ اند، تمام. و همة آن ها این مسأله را داشتند که فرد باید فدای جامعه بشود. فرد هرچه بزرگ باشد... وقتی که با مصالح جامعه معارضه کرد این فرد، باید فدا بشود. سیدالشهدا روی همین میزان آمد، رفت و خودش و اصحاب و انصار خودش را فدا کرد. که فرد باید فدای جامعه بشود، جامعه باید اصلاح بشود...
دی ۴, ۱۴۰۳
0

سکولاریسم از ظهور تا سقوط

تجربه جدایی دین از زندگی (سکولاریسم) در تمدن مدرن امروز، به مثابه تجربه ای بشری، موافقان و مخالفانی در غرب داشته است. آنچه از این تجربه در ایران امروز بسط و بازتاب یافته است، بیشتر صدای موافق و آن هم موافقان خاصّ بوده است و تا کنون روایت های جامعی از فرایند سکولاریزاسیون و شکل گیری سکولاریسم و تاریخ حضور و غیبت دین در زندگی غرب، ترجمه و تفصیل پیدا نکرده است . در اینجا به معرفی کتابی می پردازیم که سعی نموده است این با ترجمه مقالاتی به این نیاز بپردازد .
مهر ۳۰, ۱۴۰۳
0

بررسی سیر تاریخی اندیشه سکولاریسم

گروهی که هرگز ایمان قلبی به دین ندارند امّا از تظاهر به بی ایمانی خودداری می‏کنند، ولی برای نفی دین از مفاهیم دینی بهره می‏گیرند و با تحریف حقایق، دین را از محتوا خالی نموده و در نتیجه «ماتریالیسم» دیرینه را در قالب ماتریالیسم جدید، تبلیغ می‏کنند، و سرانجام می‏کوشند «مادیگری» را در قالب «سکولاریسم» عرضه کنند، زیرا در شرق اسلامی،از «ماتریالیسم» استقبال جدّی نمی‏شود، در حالیکه «سکولاریسم» تا حدّی برای روشنفکران ناآگاه جاذبه دارد، در این مقاله نویسنده کوشیده است به سیرتاریخی این مسئله بپردازد .
شهریور ۲۰, ۱۴۰۳
0