دفتر مطالعات نگاه(نهادگفتمان آینده )

محمد نیکزاد

چگونه دین می تواند مرزهای زمان و تاریخ را پشت سربگذارد و به برنامه ای برای زندگی انسان در تمام دوران ها بدل شود ؟ با چه تحلیلی می توان دین را در تمام عرصه های زندگی فردی و اجتماعی جاری کرد و کارآمدی آن را اثبات نمود ؟ براستی چه هویتی برای دین باید قائل بود ؟ عبدالحمید واسطی از زاویه نگرش سیستمی سعی نموده نگاه و ادبیاتی متفاوت در تحلیل کارآمدی دین در زندگی ارائه نماید . برشی از مقاله او را می خوانیم ...
گروهی که هرگز ایمان قلبی به دین ندارند امّا از تظاهر به بی ایمانی خودداری می‏کنند، ولی برای نفی دین از مفاهیم دینی بهره می‏گیرند و با تحریف حقایق، دین را از محتوا خالی نموده و در نتیجه «ماتریالیسم» دیرینه را در قالب ماتریالیسم جدید، تبلیغ می‏کنند، و سرانجام می‏کوشند «مادیگری» را در قالب «سکولاریسم» عرضه کنند، زیرا در شرق اسلامی،از «ماتریالیسم» استقبال جدّی نمی‏شود، در حالیکه «سکولاریسم» تا حدّی برای روشنفکران ناآگاه جاذبه دارد، در این مقاله نویسنده کوشیده است به سیرتاریخی این مسئله بپردازد .
تجربه تاریخی نشان می‌دهد تحریف کردن همیشه مقدم برتعطیل کردن است، و این مهم‌ترین استراتژی مخالفین اسلام از اموی‌ها تا استعمارگران و مستکبران امروز بوده است و التفات به این نکته جرقه‌ی بیداری اسلامی در دو قرن اخیر بوده است. متن پیش روی شما اولین برش کتاب از سلسله متونی از متفکرین اسلامی معاصر با موضوع "کدام اسلام" است.
در ادبیات الهیاتی امروز استفاده از روش قرآنی و یا حدیثی بسیار کم‌رنگ و کم رونق است و حتی متفکرین بزرگ معاصر مانند حضرت آیت‌الله خامنه‌ای علت بی ارتباطی بین مفاهیم دینی با عینیت جامعه را همین دوری از منابع اصیل و پناه‌بردن به فلسفه در حوزه‌ی تبیین و توصیف اعتقادات می‌دانند
نگاه : رک و پوست کنده تز روشن‌فکری مصطلح در ایران عبارت است از " ضرورت پذیرش توسعه و مدرنیته" و در میان گروه‌‌ های مختلف روشن‌فکری، تنها در شیوه‌ی پذیرش و نحوه‌ی اجرای مدرنیته در ایران اختلاف نظر وجود دارد. یکی از تعدیل مدرنیته به وسیله‌ی «عرفان بودا » و نه حتی «عرفان اسلامی» سخن می‌گوید!