دفتر مطالعات نگاه(نهادگفتمان آینده )

کمیل غنایی

نگاه : امروز فیزیک جدید در کنار دانش های کیهان شناسی، ستاره شناسی، زیست شناسی و ... ، نظریات متفاوتی از ادیان ابراهیمی در تفسیر جهان، انسان و خدا دارد.... این نوشتار، تأملی پیرامون نسبت علم و دین است و به نظر میرسد نمودِ اصلیِ چالش های میان علم و دین را باید در أبعاد هستی شناختیِ آنها که در پیش گذشت، دنبال کرد.
شما در سنجش ایمان و اسلام، در دوگانۀ نفاق و تکفیر قرار می گیرید و اساسا چالش های فراوانی برای سنجش ایمان وجود دارد اما آنچه در این سنجش مهم است نه کثرت کمّی ایمان بلکه وزنِ کیفی آن است.
من شخصا نه اینکه نسبت به مسئله سکولاریسم در ایران نگران نباشم، نگران بوده و درباره آن فکر می کنم اما در عین حال به جهت کلانِ تاریخی، من نسبت به وضعیت ایمانی جامعه و ماندگاریِ آن در پهنای تاریخی مان، تقریبا خیال تختی دارم.
اصلی ترین آسیب ما در حوزه فرهنگ سیاسی چیست که سبب شده همه ما مشارکت مردم در امر سیاست را به آن شکل که باید، مشاهده نمی کنیم و پیشرفتی که مدنظر داشتیم محقق نشده است. فرض ما بر آن است که اصلی ترین چالش فرهنگ سیاسی نظام جمهوری اسلامی ایران، دوگانه سازی و ایجاد دوقطبی هایی است که افراد را ملزم به موضع گیری و تعیین وضعیت نسبت به یک طرف قطب میکند. این دوگانه سازی ها فرصت نمیدهد تا عموم جامعه بتوانند با یکدیگر تعامل کرده و بیش از تفاهم موجب افزایش تخاصم میشود.
امروزه به نظر میرسد با فراگیری انواع محصولات علمی_فرهنگی و توسعه انواع ابزارهای ارتباطی، آگاهی عمومی جامعه در طیف وسیعی از موضوعات گسترش یافته است. در نتیجه پرونده الهیات، تمرکزِ رصد و پایش های خود را در حوزه مصارف فرهنگی و علائق عمومی جامعه ایران گذاشته است تا از این طریق بتواند چالش ها و ظرفیت های موجود در رسانه ها، محصولات علمی_فرهنگی و ابزارهای ارتباطی را باز یافته و به فکر طرحی نو برای الهیات در جامعه معاصر امروزی ایران باشد.
امروزه به نظر میرسد با فراگیری انواع محصولات علمی_فرهنگی و توسعه انواع ابزارهای ارتباطی، آگاهی عمومی جامعه در طیف وسیعی از موضوعات گسترش یافته است. در نتیجه پرونده الهیات، تمرکزِ رصد و پایش های خود را در حوزه مصارف فرهنگی و علائق عمومی جامعه ایران گذاشته است تا از این طریق بتواند چالش ها و ظرفیت های موجود در رسانه ها، محصولات علمی_فرهنگی و ابزارهای ارتباطی را باز یافته و به فکر طرحی نو برای الهیات در جامعه معاصر امروزی ایران باشد.
گزارشی از روند تحولات علم و دین در غرب و روایت جاماندگی نهاد علم در ایران ... بنده در تمام دهه 1960 در امریکا درس خواندم و در آنجا حتی یک فیلسوفِ مشهورِ خداباور سراغ نداشتم، صحبتی هم از دین و فلسفه نبود اما دانشمندان تک به تک و به مرور ظاهر شدند. چارلز هارد تاونز، برنده جایزه نوبل فیزیک در کشف لیزر، مقاله ای با عنوان تقارب علم و دین نوشت که...