کتاب تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی تألیف احمدرضا بهنیافر، اثری جامع دربارهی تأثیر و گسترش اسلام در جوامع مختلف است. اثر پیش رو با هدف معرفی داشتههای فرهنگی مسلمانان به رشتهی تحریر در آمده و خواننده را با ابعاد گوناگون فرهنگ و تمدن اسلامی آشنا میسازد.
دربارهی کتاب تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی
ظهور ادیان الهی نقشی مهم در ماهیت فرهنگ و گسترش تمدنهای گوناگون داشتهاند. دین اسلام به عنوان آخرین و کاملترین دین آسمانی، تأثیری عمیق بر جوامعی داشت که در آنها گسترش یافت و در سدههای پس از قرن اول هجری، تبدیل به نیرویی دگرگونکننده شد که اندیشه و زندگی مردم را در ابعاد مختلف متحول ساخت. دکتر احمدرضا بهنیافر با هدف معرفی داراییهای فرهنگی تمدن اسلام، کتاب تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی را بر اساس اطلاعات موجود در منابع گوناگون تألیف نموده و در اختیار علاقهمندان به کتب تاریخی قرار داده است.
کتاب تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی در نه فصل و چندین گفتار نوشته شده و شامل موضوعاتی مانند بررسی مفاهیم اصلی تاریخ تمدن، نقش عوامل منجر به پیدایش تمدن اسلامی، شکوفایی علمی، تحولات دیوانی و نظام اداری و نقش ایرانیان در پیدایش تمدن ایرانی – اسلامی میشود. مسئلهی خلافت و تأثیر تمدن اسلامی بر تمدن غرب و علل انحطاط تمدن اسلامی دیگر موضوعاتی هستند که مؤلف در کتاب حاضر آنها را مورد بررسی قرار داده است.
اثر پیش رو در مبحث استفادهی اسلام از تمدنهای پیشین، به بررسی سه تمدن ایران، یونان و هند پرداخته و طبقهبندی علوم نظری و عملی در تمدن اسلامی را شرح داده است. ابداعات و ابتکارات دانشمندان مسلمان در علوم گوناگون مانند ریاضیات، فیزیک، کیمیا، و نظریات ایشان در علم فلسفه، تاریخ و جغرافیا دیگر مواردی هستند که احمدرضا بهنیافر به آنها پرداخته و تاریخ خلافت و نقش امامان شیعه در گسترش فرهنگ و تمدن اسلامی را واکاوی میکند. در طبقهبندی علوم، سه اندیشمند مسلمان نقشی پررنگتر از سایرین داشتهاند: ابونصر محمد فارابی، محمد ابن یوسف خوارزمی و ابن خلدون. نویسنده در بخشی از کتاب به معرفی ایشان و دستاوردهایشان پرداخته و آخرین گفتارهای اثر خود را به مقولهی استعمار و سیاستهای صهیونیسم در دشمنی با اسلام اختصاص داده است.
انتشارات پرسمان کتاب تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی را به چاپ رسانده و روانهی بازار نشر نموده است.
خواندن کتاب تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی مناسب چه کسانی است؟
مطالعهی کتاب تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی به دوستداران کتب تاریخی و علاقهمندان به آشنایی با تاریخ تمدن جوامع اسلامی پیشنهاد میشود.
با احمدرضا بهنیافر بیشتر آشنا شویم
دکتر احمدرضا بهنیافر نویسنده و استاد دانشگاه زادهی 1348 است. او مدرک کارشناسی تاریخ را از دانشگاه شیراز، کارشناسی ارشد را از دانشگاه آزاد شهر ری و دکترای تاریخ و تمدن اسلامی را از دانشگاه معارف اسلامی قم دریافت نموده است. او علاوه بر نویسندگی تدریس هم میکند و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان است. از جمله دیگر کتابهای او میتوان به «ایران، معمار برجستهی تمدن در شمال هند»، «علویان طبرستان» و «نظام داوری در حقوق اسلام و حقوق بینالملل معاصر» اشاره نمود.
در بخشی از کتاب تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی میخوانیم
دعوت پیامبر اسلام (ص) نقطهی آغازین تکوین فرهنگ و تمدن اسلامی بود. رسول خدا (ص) برای جایگزین نمودن فرهنگ اسلامی بهجای فرهنگ جاهلی با معضلات زیادی مواجه بودند. بروز مشکلات داخلی مانع استحکام پایههای فرهنگ جدید و انتقال آن به نقاط دیگر میشد؛ اما به لحاظ کمال دین و فرهنگ جدیدی که به جامعهی اسلامی عرضه کرد، توانست در طول زمان به نیازهای جوامع بشری پاسخ دهد و منبعی جامع برای احتیاجات مادی و معنوی آنان باشد. با تشکیل حکومت اسلامی در مدینه نخستین گام در مدنیت اسلامی برداشته شد و با فتوحات مسلمانان و گسترش اسلام، فرهنگ و تمدن اسلامی مرزهای حجاز را در نوردید و به سایر مناطق رسوخ و نفوذ پیدا کرد.
پس از رحلت پیامبر (ص)، ائمه (ع) بهعنوان پیشگامان حرکت اسلامی و داعیهداران فرهنگ اصیل دینی به دلیل درک عمیق و دقیق از ارکان فرهنگ اسلامی و با تفسیر صحیح آن علاوه بر تقویت پایههای فرهنگ اسلامی آن را از تحریف و انحراف مصون داشته و با تعلیم علوم و تربیت شاگردانی ممتاز بر غنای آن افزودند. در رأس این حرکت، امام علی (ع) قرار داشت. شخصیتی که نهتنها در طول دوران حیات خویش بلکه در عهد رسالت پیامبر (ص) نیز نقش بهسزایی در پایهگذاری علوم اسلامی ایفاء نمود.
فرزندان آن حضرت به پیروی از ایشان تداومبخش این نهضت عظیم فرهنگساز بودند، بهطوری که این نقش در زمان امام باقر (ع)، امام صادق (ع) و امام رضا (ع) برجستهتر از دوران دیگر ائمه بود. در ادامهی این مسیر پیروان امامان (ع) بر این امر اهتمام ورزیده و در راه بسط و ترویج فرهنگ و معارف اسلامی مؤثر واقع شدند که این تأثیرگذاری در ادامهی تلاشها و مجاهدتهای ائمه (ع) بود.
